tiuncula curvae, cujus tangentes sint reclae AC et CB, ut sine re
flexione vel impedimento motus gravis ex A per C ad B procedat.
Sed portiuncula sufficit quantumvis parva, quae adeo calculum no
tabiliter non mutat.
Quomodocunque inter se et respectu perpendicularis sila sint
duo puncta A et B (fig. 62), modo unum alteri perpendiculariter
non immineat, potest inveniri punctum D tale, ut facilius seu ci
tius perveniatur ab A ad B per D, quam recto itinere. Quin et,
si data sit horizontalis DE, in eodem plano verticali cum punctis
A et B inter quae jacet, inveniri in ea potest punctum B tale, ut
via ADB sit omnium possibilium facillima seu pronatissima.
Nempe tempus per AC sit t, et tempus per AE est ad tempus
per AC, ut yj A. E ad yj A C, ergo tempus per A E est t.>/(AE:AC).
Et tempus per AD est ad tempus per AE, ut AD ad AE, ergo
tempus per AD erit t. yj ( AE : AC) AD : AE. Quaeramus jam et
tempus per DB. Quod est ad tempus per DF vel EC, ut DB ad
EC; tempus autem per EC est tempus per AC, demto tempore per
AE , seu t, 1 — yj (AE : AC); ergo tempus per DB est
t, 1 — >/(AE:AC), DB:EC. Ergo tempus per ADB seu tem
pus per AD + tempus per DB est t,, yj (AE : AC) AD : AE +
(1 — yj ( A E : AC ) ) D B : E C , quod sit — m seu omnium possi-
bilium sui generis minimo.
Ut ergo inveniatur D B, differentietur haec aequatio. Pro com
pendio prius t.V(AE:AC) vocetur r, et t, 1—>/(AE:AC)
vocetur n, et fiet r A D : AE + nDB:EC = m. Unde differen-
tiando fit dAD . r : AE + dDB . n : EC = 0. Jam AD =
yj AE 2 + ED 2 , ergo dAD = dED.ED:AD; et similiter DB =
VeC 2 +FB 2 — VeC 2 + CB 2 —2CB.ED +ED 2 , ergo dDB ==
— d ED . FB : DB. Ergo ex aequ. differentiata fit r. ED :, AD . AE
— n FB : , DB . EC. Est autem r ad n seu t/*(AE : AC) ad
t,JL*—/XAE.AC) seu ratio temporis per A E ad tempus per
EC, et ED seu CF : FB = n . AD . AE , :, r . DB . EC = (AD . AE : r)
: (DB . EC : n) seu AD : DB = (r. ED : AE) : (n . FB : EC) et r : n
= /‘(AE : AC) : ((/ > AC-/‘AE) : /‘AC) «/‘AE :, /‘AC^/'AE.
Huic si AD, DB, FB explices per ED, res redit ad puram Geo
metriam seu aequationem, in qua sola incognita ED; sed hoc nunc
omisso sufficit tale theorema, quod progressus in latitudinem (ED
19*
№
«ii
№
,
i
■jsij::
'h<
\ sl
vd