82
ut 1, alterum 1 celeritate ut 2, vires suas invicem sibi adiment
seu in Elastrum quo constant transferent non per saltum, sed per
diminutiones infmitesimales, seu per vires embryonatas; ita re ad
lias redacta semper aequalem ambo perdent quantitatem motus sive
reciprocam motibus celeritatem, atque ita ipsam vim totalem seu
vivam simul amittent, in Elastrum translatam. Itaque hinc duo
corpora in aequalium virium absolutarum, sed aequalium mo
tus quantitatum se mutuo sistunt seu aequalem habent vim im
pedi t i v a m. Et hoc non tantum fit, cum corpora illa concurrant
interposito alio corpore duro vel saltem elastice resistente; idem
ergo evenire debet, cum concurrunt interpositis librae lancibus,
quae et ipsae sunt durae et elasticae. Verissimum est et a me
quoque observatum, quod sive Elastica et dura sint corpora totalia,
sive mollia, quae vim absorbeant, manere eundem progressum
centri gravitatis; seu in Actis ni fallor loquebar, conservari vim di
rectionum, et in eo multa adliuc elegantia latent. Caeterum neque
id officit, neque caetera quae affers, quin simul et vires absolutae
serventur. Nam cum mollia concurrunt, ex. gr. duae pilae aereae
aut ex terra molli, pars virium perditur non omnino quidem, sed
respectu totorum: consumitur enim in particulis nec totis redditur,
perinde ac si globi duri innumeri essent colligati in massam, ut si
natarent in aliquo liquore vel vortice, talesque vortices bini con
currerent inter se. Bene notas, cum corpus oblique incurrit, ma
jorem requiri vim, sed hujus ipsius rei lex ostendit vires vivas esse
ut quadrata celeritatum, ut si globus A (fig. 18) tempore 12 cele
ritate iA 2 A incurrat in globos B, C, aequales ipsi et quiescentes
eodem tempore 12, idque fiat ita ut centra omnium faciant in con
cursu triangulum rectangulum isosceles, centro ipsius A 1 , nempe
2 A cadente in angulum rectum, tunc post ictum quiescet A tem
pore 23 quod aequale sit tempori 12, unde 2 A et 3 A coincidunt,
et eodem tempore 23 B ibit ex jB vel 2 B m 3 B, celeritate 2 B 3 B,
et similiter C ex jC vel 2 C in 3 C celeritate 2 C 3 C. His positis
erunt motus 2 B 3 B et 2 C 3 C in lateribus quadrati, in cujus diago
nali perrexisset A eodem tempore 23 si obstaculum non invenisset,
eruntque ob aequalitatem trium corporum quadrata celeritatum post
ictum, aequalia quadrato celeritatis ante ictum, nam quadrata late
rum aequantur quadrato diagonalis. Itaque ipsae obliquitatis leges
nostris regulis consentaneae sunt. Neque unquam sat scio vel exem
plum vel rationem reperiemus, quae principiis nostris obstare possit.
