115
licet dissimilares, constituunt totum momentum globi. Causae autem
similes conjunctae, duae scilicet pressiones ob sustentationem, vel
duae pressiones ob exceptionem (quibus duabus posterioribus com
positis utitur doctissimus Autor speciminis de momentis gravium
in Actis Novembr. 1684 exhibiti, qui casum bunc de duobus pla
nis angulum rectum facientibus a se ingeniose excogitatum pro
posuit) momentum totale non integrant, sumtae scilicet ex diversis
momenti totalis partitionibus. Verum cum quatuor premendi causis
simul sumtis his integretur momentum totale, patet illas sic ab
solute sumtas non esse compatibiles, nec cumula live, sed ut
post dicam, tantum elective sive alternative componendas: alio-
qui effectus globi in plana major esset momento globi totalis ab
soluto. Cum vero manifestum sit, duas semper causas in quolibet
plano aequali ratione in considerationem venire debere, nec tamen
integras retineri posse, adbibenda est regula a 1 terna livorum,
quae in jure accrescendi, in aestimatione spei alea ludentium, aliis
que casibus locum liabet, hoc est utriusque momenti sumendum
est dimidium seu, quod eodem redit, medium inter ipsa arithmeti
cum sive dimidium summae ex ambobus. Itaque si momentum
globi totale sit unitas, cum duo momenta premendi planum XFC
XC - XN . ZO ZO
sint ^ , et seu —- (si ponantur XC et ZC aequa
les), sequitur momentum, quo revera in hoc situ premitur planum
et similiter momentum, quo revera premitur planum ZIIC, erit
XC — ZO + XN
2XC
-, quorum duorum momentorum revera duo plana
prementium summa componit momentum globi totale seu unita
tem, quod omnino opus erat observari. Atque adeo cessat diffi
cultas, quae ex casu proposito nasci posse videbatur, quae tamen
talis erat, ut omnino mereretur explicari: nec ideo minus obligati
sumus Autori speciminis, qui eam excogitavit, pariter atque Adm.
R. P. Kochanskio, qui viam jam tum designavit, cui recte insistendo
ad determinationem pressionis cujusque plani perveniri poterat. *
■In numeris Kochanskianis sit XN vel CO, 3; CN vel ZO, 4; XC
vel ZC, 5; tunc planum XFC revera premitur a § et planum ZHC
8*
