161 
omnium 
totam im 
um tamen 
ualis in A, 
ad Aphe- 
trariarum 
primum, 
onec longa 
ionem no 
ti co sex 
a, A et S2 
(nam OB 
thmelicum 
duo a 110- 
in foco O 
s, illud W 
26) impe- 
que ad W 
que ad S2 
lidius ejus 
gravitate 
¡peciem 
ipseos O, 
ol trahere 
b hoc foco 
tutis, qua 
ia ibi cir- 
unc datur 
applicata 
m, in ra- 
ltrifugum. 
a digres- 
tatur ergo 
r o punctis 
um ellip- 
3 ellipsis. 
30) Ex his simul patet, quomodo ellipsis, vel qui 
sub ea continetur circulus, nonalia conica sectio, 
a planetis describatur. Et circulus quidem oritur, cum 
attractio gravitatis et dupla vis centrifuga a circulatione orta ab 
initio attractionis sunt aequales; ita enim aequales manebunt, nulla 
existente causa accessus aut recessus ; sed cum initio (vel in statu 
destructorum priorum impetuum contrariorum accedendi receden- 
dive, qui initio aequivalent, hoc est in Apbelio vel Perihelio) attrac 
tio et duplus conatus centrifugus sunt inaequales, modo (per 25) 
conatus centrifugus simplex sit minor attractione, describitur el 
lipsis; et praevalente attractione, initium est Aphelium, sin prae 
valeat duplus conatus centrifugus, est Perihelium. Si conatus cen 
trifugus simplex attractioni sit aequalis, parabola; si major, 
hyperbola orietur, cujus focus intra ipsam sit Sol. Quod si 
Planeta non gravitate, sed levitate esset praeditus, nec traheretur, 
sed repelleretur a Sole, hyperbolae opposita orietur, cujus 
nempe focus extra ipsam Sol esset. 
Duo jam in hoc argumento potissimum praestanda supersunt, 
unum, ut explicemus, quis motus aetheris planetas graves faciat 
seu versus Solem pellat, et quidem in duplicata ratione viciniarum; 
deinde quae sit causa comparationis motuum inter diversos pla 
netas systematis ejusdem, ita ut tempora periodica sint in sesqui- 
plicata ratione mediarum distantiarum, seu quod eodem redit, 
axium majorum ellipticorum: id est, distinctius explicari debet 
motus vorticis Solaris seu aetheris, systema unumquodque consti 
tuentis. Sed haec cum altius repetenda sint, brevitati hujus Sche- 
diasmatis includi non possunt, et quid nobis consentaneum visum 
sit, rectius separatim exponetur. 
IX. 
TENTAMEN DE MOTUUM COELESTIUM CAUSIS. 
(Zweite Bearbeitung) 
Constat Veteres, praesertim qui Aristotelis et Ptolemaei pla 
cita secuti sunt, nondum satis agnovisse naturae majestatem, quae 
vi. ll