164 
testinum minus perturbet, exemplo flammae, in qua expulsionem 
unius et attractionem alterius ipsi sensus docent. Quodsi quis jam 
altius ista repeti desideret, is cogitet Globum fluidum fuisse, atque 
adeo in se motum varium intestinum habuisse, motibus ambien 
tium sese accommodantem, et instar guttae olei in aqua natantis 
fuisse rotundatum, ut ambientia quam minimum perturbarentur, 
et tunc quoque cum paulatim induruit, pervium mansisse et mea 
tus convenientes motibus fluidi residui ingredientis retinuisse. 
Et quidem natura fluidi est motus intestinos habere varios, qui ubi 
ab ambientibus coercentur ne avolet materia, redeunt in se ipsos 
adeoque in circulares abeunt, et circulos magnos affectant, quia ita 
maximum relinent conatum recedendi. A quo jam detruduntur ea 
corpora, quibus minus hujus fluidi includitur seu in quibus minor 
conatus recedendi. Itaque si vis centrifuga adhibenda est ex Rep 
leri invento, non deduci debet ex motu aetheris in aequatore et paral 
lelis qui ad axem telluris detruderet, sed ut jam olim annotare 
memini, circulis magnis quorum idem cum globo centrum, quales 
sunt meridiani, exemplo ejus motus qui in magnetis atmosphaera 
apparet, licet enim in fluido motus sit circularis varius in omnes 
partes in circulis magnis quibuscunque, nihil tamen prohibet esse 
quosdam polos, per quorum meridianos sil validior materiae cujus- 
dam cursus ad systematis situm accommodatus. !ta variae causae 
assignatae coincidunt inter se hac explicandi ratione habemusque 
simul radiationem sphaericam, attractionem magnetis, explosionem 
perturbantis, fluidi motum intestinum, circulationem atmosphaerae 
conspirantes vim centrifugam. Sed quaecunque sit causa gravita 
tis, sufficere nobis potest Globum attrahentem radios materiales ra 
diis lucis analogos propellere seu impulsuum lineas emittere in 
omnem plagam a centro recedentes; non quasi partes a tellure 
ad grave usque pervenire necesse sit, sed quod materia materiam 
contiguam impellente impetus propagetur ut in lumine et sono, 
et liquoribus motis. Quanquam erraverint, quibus persuasum fuit 
propagationem alicujus effectus sensibilis fieri posse in instanti. 
Radii autem ut ita dicam Magnetici seu quibus attractio efficitur, 
consistunt in conatu recessivo fluidi cujusdam insensibilis, subti 
lissime quidem divisibilis, sed confertissimi, cui cum interponantur 
corpora porosa, qualia sunt terrestria quae non tantundem in pari 
spatio materiae a centro recedere conantis continent adeoque mi 
nore levitate praedita sunt, necesse est fluido emisso praevalente, 
teri 
Mal 
tro 
que 
ipsi 
ut 
min 
par 
ram 
cor] 
por 
tilic 
cifn 
tatu 
reti 
cific 
sub 
ster 
jor 
ad 
est 
dup 
grav 
altr; 
cent 
sph; 
RCP 
simi 
bise 
supi 
sup< 
vel 
rati< 
sup< 
ficie 
cipr 
tatic 
sunl 
gra