368 
SECTIO d HARTA. 
DE VELOCITATE DIFFORMI. 
Caput I. 
Ue Tractu seu spatio per inotuin absoluto. 
Definitio 1. Tractus ipsius mobilis vel spatium 
absolutum sive percursum, est factum ex viis singu 
lorum mobilis punctorum simul descriptis, in mo 
bile ordinatim ductis. 
Ut si mobilis cujusque punctum ponatur gravitatem specificam 
accipere proportionalem viae, pondus totius mobilis erit ut summa 
omnium viarum in mobile ordinatim ductarum, hoc est, ut spatium 
percursum seu tractus. Ita si (lig. 101) recta AB angulo ad 
iB 3 D recto moveatur ex jAjB in 3 A 3 B, spatium motu dimensum 
seu tractus est rectangulum iA 3 B; et idem hoc loco est spatium 
motu designatum seu vestigium motus. Sed si rectangulum pla 
num ABCD intra rectas jAjD, iBjC continuatas motum transfera 
tur ex jAjB^iD in jAjBjCaD, vestigium motus seu via sim 
plex est rectangulum planum 1 A 3 C; via autem plena seu tractus 
est facium ex rectángulo ABCD ducto in rectam jA 3 A aequalem lineae 
motus seu viae vel tractus cujusque puncti (in punctis enim coin- 
cidunt semper via et tractus), hoc est ut rectangulum solidum 
ACE (tig. 102) cujus basis est rectangulum planum ABCD, altitudo 
vero AE aequalis ipsi jA 3 A, vel etiam parallelepipedum; nam ad 
tractus quantitatem aestimandam nihil interest, quo angulo appli 
cetur via puncti ad mobile; modo enim in omnibus tractibus inter 
se comparandis idem observetur angulus, eadem manet proportio; 
praestat tamen constanter uti angulo recto. Quodsi diversa mo 
bilis puncta diversae magnitudinis lineas describunt, etiam tractus 
inveniri possunt; ut si (fig. 103) radius LM agatur circa centrum 
L, nec plus una circulatione absolvat, tractus erit ut ipse sector 
descriptus LMN, qui simul est via radii LM. Sed si recta AB in 
radio moto peculiariter moveatur recedens a centro, ita ut dum 
transit ab jAjB in iCCi/9, simul hinc transeat in 2 A 2 B, via est 
quadrilineum ,A,B 2 B 3 B 3 A 2 A 1 A. Sed tractus seu summa viarum 
omnium punctorum, huic viae non est proportionalis. Quatenus 
autem motus fit in parallelis, vel saltem quatenus motus in paral-