de Jovis Satellitibus <fcc.
463
Alti ss imum plane tam tergeminum observavi. Nimirum Sa
turnum summa cum admiratione deprehendi non unam solam esse stellam,
sed tres inter se proximas, adeo ut sese mutuo quasi contingant. Immo
biles sunt inter se prorsus et compositae in hunc modum o()o. Earum
media multo est major extremis. Sitae sunt ad orientem una, altera ad
occidentem, in una recta linea ad pilum; non tamen exacte secundum lon
gitudinem zodiaci: occidentalior enim assurgit nonnihil versus boream,
forte sunt aequinoctiali parallelae. Si aspexeris illas per oculare, quod non
plurimum multiplicat, non apparebunt bene inter se distinctae stellae; sed
videbitur stella Saturni longiuscula, formae olivae, sic: O- At si usus
fueris oculari, quod plus quam millies multiplicat superficiem, apparebunt
tres globi distinctissime et qui sese quasi tangant invicem; nec plus diremti
a se mutuo censebuntur, quam tenuissimi et vix conspicui fili latitudine.
Atque en inventum Jovi satellitium, seniculo vero decrepito duos servos, qui
incessum illius adjutent, nunquam a lateribus illius discedentes. Circa
reliquos planetas novi nihil comperi.“ (Flor. d. 13. Nov. 1610.)
Haec Galilaeus. At ego si habeam arbitrium, non ex Saturno silicer
nium, ex sociis globulis servulos illi fecero, sed potius ex tribus illis junctis
tricorporem Geryonem, ex Galilaeo Herculem, ex perspicillo clavam, qua
Galilaeus armatus illum altissimum planetarum et vicit et ex penitissimis
naturae adytis extractum inque Terras detractum nostrum omnium oculis
exposuit. Lubet equidem nido detecto contemplando quaerere, quales in
1110 aviculae, qualis vita, si qua vita, inter binos et binos globos sese
mutuo pene contingentes; ubi non: „Tres coeli spatium pateat non
amplius ulnas,“ sed vix latum unguem in circulum undique dehiscat.
An vere astrologi Saturno tutelam metallariorum transcribunt, qui, tal
parum instar sub terris degere assueti, liberum raro hauriunt aerem sub dio.
Etsi paulo tolerabiliores hic tenebrae, quia Sol, qui tantus illis apparet
quanta nobis in Terra Venus, radios per discrimina globorum perpetuo traji
cit, adeo ut qui in globum alterum insistunt, a reliquo velut a laqueari tecti,
1111 ab hujus sui tecti eminentiis in lucem Solis exporrectis, veluti a quibus
dam titionibus desuper illuminentur. Sed adducenda frena menti liberis
aetheris campis potitae; si quid fortasse posteriores observationes diversum
ab illa priore narratione et immutatum tempore renuncient.
Videbatur sibi Galilaeus in fine epistolae finem imposuisse narrationi
bus de planetis novisque circa eos observationibus. At semper perspicax
oculus ille factitius, perspicillum dico, brevi plura detexit: de quibus lege et
sequentem Galilaei epistolam: Florentiae d. 11. Decembris 1610.
„Exspecto cum desiderio responsum ad postremas duas; ut resciscam,
quid Keplerus de Saturniae stellae miraculo dicat.
Interiin mitto illi griphum novae cujusdam eximiaeque observationis,
quae facit ad decisionem magnarum in astronomia controversiarum et in
specie continet in se pulchrum argumentum pro constitutione mundi Pytha
gorica et Copernicana. Tempore suo aperiam solutionem griphi et singu
laria nonnulla alia. Spero inventam a me methodum definiendi periodos
quatuor Mediceorum, quas Keplerus non sine summa ratione existimavit
inexplicabiles, etc.
Literae transpositae sunt istae : Haec immatura a me jam frustra
leguntur, o. y.“
Hactenus Galilaeus. Quodsi te lector haec epistola desiderio imple