man von 1583 an
anno 1609 vmb ein
he haben diess Jahr
ser correction Luna
. Aprilis. Ynd man
wollen wie Dionysius
reg und auff den 26,
lartii gepliben wäre;
tten fallen khönnen,
Literae Kepleri
aliorumque mutuae de rebus chronologicis.
Supra (pag. 9) diximus, Keplerum a Maestlino monitum ad quaestiones
positus, de quo tu scribis in libello tuo (Prodr. I. 184). Verum meae rationes chronologicae eis
consentire non possunt, propterea, quod a communi chronologorum sententia recedo, inprimis in
numero annorum 480 (I. Regum 11.), quem ego auctoritate libri Judicum secundum literam ne
quaquam intelligere possum. &c. Vid. Hanschium p. 25.
Quibus respondit Keplerus d. 9. Dec. 1598 (quarum literarum partem in Prodromo et in
libro de Stella Nova exhibuimus).
Chronologia Judicum plena difficultatibus est, meque non minus atque
te totos saepe dies, imo septimanas abripit. Multa notatu dignissima consig
navi, sed quae procul dubio et alii animadvertunt. Placet autem in utramque
partem velitari leviter. Ab exitu ad captivitatem 112 annis plus ceteris nu
meras. Tempus hoc universum procul dubio in Judices infers. Nam a Salo
mone ad captivitatem nullam memini controversiam existere de summa totius
temporis. Movent autem te clarissima verba libri Judicum. Dico aut non
debere te illis moveri verbis clarissimis, aut alibi etiam moveri debere. Quid
clarius dici potest Gen. 12, 15. Ex. 12, quam Israelis posteritatem (nonTharae
Nahoris) afflictam esse in Aegypto 400 annis, redituram post 4 aetates, commo
ratam in Aegypto 430 annis? Cur hic discedis a verbis, Judicum verba re
tines? Quae causa diversitatis? Movet te forte Paulus interpres Gal. 3.
Moveat ergo et libri Judicum interpres Salomon, vel ejus temporis pontifex,
qui numerum prodit 480. Utrinque aut idem Spiritus sanctus (si theologos
minutissimorum assertores sequimur) aut eadem vis humani ingenii, quae in
computando consistit. Major etiam Salomoni homini fides quam Paulo, prop
terea quod recens judicum memoria Salomoni, Paulo servitutis antiquissima.
Itaque si verborum biblicorum ut quaeque antiquissima assertor es, aetatem
mundi magis etiam augebis. Sin interpretes juniores sequeris, manebis intra
Nam quae Gen. 11, 12 . scribuntur, ibi Stephanum interpretem Act. 7. audies,
Abramum mortuo Thara cum iret in Canaan fuisse 75 annorum. Quando qui
dem, etsi primo loco censetur Abram inter liberos Tharae, non tamen sequitur
primo loco natum, anno sc. Tharae 70. Nam et Sem primo loco nominatur
chronologicas animum applicasse. Maestlinus haec scripsit Keplero ( 4 /i 4 Jul.
1598): ,
Chronologica quaestio mihi multum facessit negotii. Placet mihi etiam iste planetarum
Buntingi summam. Et tamen vel sic etiam augebis aetatem mundi 60 annis.
Kepleri Opera IV.
5
