590
In Epitomen Notae Editoris.
linea nodos et centrum Terrae connectente; qua ratione, si nulla fit prosthaphaeresis
nodorum annua, tollitur latitudo Lunae, in nodis et octantibus versantis, contra ob
servata Tychonis. His de causis mediam viam incedere coactus fui, introducta gemi
nata prosthaphaeresi nodi annua (vel trimestrali), velut a novo et separato principio,
ut ea, nodo cum Sole existente, contemtae quantitatis esset, in octantibus vero totalis
et Tychonicae menstruae par, et mera quidem cum Tychone aequipollentia, tunc, cum
nodus asc. vel desc. abest a Sole 45°, ante vel post; cum vero nodus est prope Solem,
non mera. Sic cum disgressu quidem Solis a nodo tarde crescunt scrupula, partem
de priori prosth. sumentia, et cum appulsu Solis ad nodum asc. tarde rursum implen
tur: ut sint ea non ex semidiametrali sed ex diametrali libratione, qualis est etiam
augmentationis ipsius. Hypotbesin et causas naturales cognationis aliquid habere
crediderim cum negotio variationis. Inquisiturus igitur veram latitudinem, tanquam
pro eclipsium exigentia, debet in ceteris uti modo seu via prima inquirendi Tychoni-
cam. tantummodo ne prostliapbaereses nodi excerpat ex columella Tychoni tributa,
sed ex ea, quae ab eclipsibus titulum gerit.
84) p. 485. In Mss. Pulkov. vol. XVIII. hanc deprehendimus demonstrationem,
quam ad hunc textus locum referendam censuimus, „horam occasus Lunae crescentis vel
ortus Lunae decrescentis nocturnam indagare. 11 In heptacosiade sub quadrivicenaria
(canonis logarithmoium) quaere latitudinem Lunae, quam illa habuerit in meridie, et
e regione excerpe logarithmum, qui semper est positivus. In tabula signum latitudi
nis loci Lunae in fronte vel calce, gradum in margine sinistro vel dextro quaere et
ex communi area excerpe log. cum suo signo positivo vel privativo, secundum quod
signum fiat additio logg. cossica. Summa in heptacosiade sub quadrivicenaria exhibet
gradus et minuta differentiae coorientis loci Lunae, qui est in ipso meridie. Ilanc
subtrahe si sept., adde si lat. merid. fuerit ad locum J) in meridie-: ita habetur gra
dus cooriens loco Lunae, quem illa habuerit in meridie.
Pro occasu crescentis. Tunc quaere exorientem gradum loco Lunae op
posito per lat. oppositam, ut supra.
Continuatio. Ex tabula domorum quaesito sub prima domo gradu cooriente
loco J) vel opposito meridiano, excerpe AR. M. C., cui appone AR. loci 0 et facta
subtractione hujus ab illa apparebit, quanto tempore locus D meridianus, vel locus
J) meridiano oppositus post meridiem oriatur. Hoc si fiat ad 2 dies deinceps, note
tur differentia ortus vel occasus loci meridiani, de ea adde partem proportionalem
competentem ad horas, quibus locus vel oppositus meridianus post meridiem erat
oriturus: sic constituetur hora ortus vel occasus ipsius loci 3), quem illa obtinebit
in ipso momento ortus vel occasus.
Exemplum. 1. Jan. 1624. Locus 0 10° 40' Z, D cP 23° 46' 1R; lat. 2°57'S.
1. 1. 209620 -f- A. R. © 18. 47.
28100 -j- 16. 0 .
237720 — 2. 13'. 21° 33' IR.
Aliud: Locus © 11 ° 41' 3, T) oP 5° 40' /, lat. 3° 43'.
186530 + © 11. 41 Z 18. 51
7300 +
"193830 — 3. 28 2. 12. / 11. 39.
Dato cooriente ipsi loco 3) meridiano, horam indagare ortus Lunae. Asc. R-
M. C. in tempus conversum, quae est cooriente in horizonte ortivo posito, aufer ab
Asc. R © in seq. meridie, relinquitur distantia horaria a meridie ortus nocturni loci
J) , qui futurus est in seq. meridie. Sed ipsa Luna stans adhuc anterius, oritur citius.
Ut si 6. Jan. 1624 in meridie sit locus J) cooriens (si oreretur) 28° 10' S, Asc. R-
M. C., oriente gradu, h. 0. 22'. Eo meridie Asc. R. 0 h. 19. 8'. Ergo hinc aufer
0. 22, restat 18. 46'. Tot horis ante meridiem illius diei oritur cooriens. Vel Asc.
R. 0 in meridie in tempus conversam aufer ab Asc. R. MC., quod est cooriente me
ridiano loco J ), in horizonte posito, similiter in tempus converso, proveniunt horae,
quibus ortus loci J) meridiani sequitur ipsum meridiem.