152
ASTRONOMIA INSTAURATA
Armillae illae, quibus vtplurimum HIPPARCHVS & PTOLEM AVS
confifi funt, etfi Regum Agyptiorum procul dubio liberali fumtu, mag
nifice atque folerter, e folida materia Metallica extruélae fuerint: tamen
qualicunque tandem diligentia compofitae, idipfum quod intendimus,
non fatis fubtiliter rimantur. Si enim adeo ingentes erant, vt magni- 5
tudini graduum lingula fcrupula recipientium, fufficerent: fua mole,
pondereque, & traélationis inhabilítate, minus vtiles euaferunt; Sin
autem paruae & confiriéliores, ne fibiipfis eBent aggrauamento, diui-
fionem graduum nimium arcfiando, infufficientem minufque exadam
reddiderunt; & vtvt mediocritas aliqua, in his affabre elaborandis, et 10
conformandis adhiberi poterat, cum tamen Armillas illae tot Circulis
atque requifitis indigerent, per nimiam implicationem atque partium
difparilitatem, minufque habilem vfum incommodae nihilominus de
prehenduntur. Sex enim confiantes Circulis & his, non vbique ijfdem
Polis circuma<fiis, eo quoque, qui Latitudines metitur, in circumferen- 15
tia interiori Zodiacalis Circuli, non fatis libere conuolubili, aut fi per
Axis tranfuerfi meditullium, in Regula quadam dioptrica id fiat, reliquis
animaduerfionibus, nonnunquam impedimento exilíente, fua multi
plicitate atque difcohaerentia, vfui defiinato non fatis praecife compe
tunt. Accedit & hoc, quod Poli Zodiaci vna cum Orbibus, || non lint 141
vbique in Aquilibrio, refpedlu Polorum Aquatoris, atque Meridiani
eos fufiinentis: ita vt nunc in hanc, nunc in illam partem, prout conuo-
luta fuerit interior Machina, diuagantes, pondus Circulorum, adeoque
ipfum totum Infirumentum, a fua debita difpofitione, atque plano Cce-
lefiibus circulis analogo, violenter trahant; licet id non facile oculus 25
difcernat; Quoque maiora fuerint Organa, eo id magis eueniet, ne qui
dem mediocribus aut paruis ab hac afymmetria prorfus immunibus.
Excogitaui itaque ante aliquot Annos Aquatorias quafdam Armil
las, quas hanc librationis perplexitatem atque difiratfiionem non fub-
eunt, quibus etiam fatis commode Siderum Declinationes atque diffe- 30
rentias Afcenfionales, inprimis vero Temporum exaéla momenta, tam
interdiu, quám nodiu, quando opus fuerit, fcrutari licet: Atque tres
eiufcemodi folide elaboratas, tantaeque magnitudinis, vt omnium mi
nutorum finguli gradus capaces lint, in promtu habeo. Quarum quae
dam efi Machina eademque caeteris amplior, fefquialtero Circulo & 35
vnico Axe omnia expeditiBime citra vllam erroris fufpicionem exhi
bens. Quin & Zodiacales Veterum Armillas, in promtius minufque er
rori obnoxium compendium redegimus, ita vt quatuor faltem Circulis
indigeant, & omnia nihilominus, quas antiquae illae, longeque commo
dius & certius praefient. Tales iamdudum tanta quoque capacitate, vt 40
lingula minuta difcriminatim contineant, firme fabrefadlas, confirui
feci; licet ne hae fubtilitati, & certitudini quam defidero, fatisfaciant.
Armillarum