PROGYMNASMATUM TERTIA PARS
275
thius. Mirari itaque fatis nequeo, quod fua tam inualida, atque ab omni
certitudine aliena, huic Principi rem totam multo accuratius contem
planti & decernenti, offerre, atque ad eum tanquam Arbitrum, appel
lare, non fit veritus. Et quod maxime indecens efi, figmenta de Cometis
5 Ariftotelica, ipfis fumofitatibus, e quibus eos extruit, vaniora, magis
que euanida, Obferuationibus Afironomicis ftabilire conatur: ficque
falfitatem approbare, certitudinem Afironomicam & Geometricam
contaminare eaque abuti, atque manifefiiBimae Experientiae, diuerfum
oftendenti contradicere, vel ipfemet ignorans (data enim operà vt in
io ueteratam, qua imbutus erat, Arifiotelis opinionem tueretur, id eum
feciBe non crediderim) nimis audader praefumpfit: Vt dolendum fit,
Nolthium, aliàs non ineruditum Mathematicum, tam enormia, & a
re ipfa diBentanea, in hac Stella publicaBe, quibus fub praetextu Ob-
feruationum Afironomicarum, atque hinc dedurla Demonftratione,
15 & Calculo, incautos fafcinare, atque non folum de hac Stella, quod
fublunaris fuerit, fed etiam de omnibus Cometis, iniquum & inuetera-
tum nimisque diu receptum errorem tegere, & confirmare, procliue
fit. Si tacuiBet & iudicium, donec certiora edoceretur, fufpendiBet, rec
tius fané feciBet, & Philofophi atque Mathematici Veritatem amantis,
20 partes melius fuftinuiBet.
FaceBat igitur haec Nolthiana Parallaxis tantopere a toto Caelo deuia,
vt Stellam fupra omnium Planetarum ambitus exaltatam, ipfique Oc-
tauae (vti vocant) Sphaerae, affixam, in aerem fublunarem, citra omne
ius & fas detrahere, nimis imbecillis viribus attentet. Interim tamen
25 quae tribus fequentibus Capitibus huic fuperftruit, vt vt aeque inualida ||
762 fint, atque vnà cum praedido fundamento fragili, ruinofa, infpicere
ponderareque non praetermittemus.
Capite quinto, Stellae longitudinem, & latitudinem ex prius inuenta
Afcenfione Reda, & Declinatione, eruere intendit: Atque difcrimen
30 inftituit, inter locum verum & vifum, quod quidem faciendum foret, fi
Parallaxis tam euidens, prout is opinabatur, illi adfuiBet. Non tamen
hic Calculum adeo diligenter atque in prioribus adminifirauit. Dum
enim veram AfcenfionemRedamftatuitP.357./.11,&declinationemP.61.
/. 49, colligit hinc longitudinem Cometae veram in P. 5. /. 4. Et latitu-
35 dinem eius P. 54. /. 48. At nos ex ijfdem datis, praefuppofita quoque eà-
dem quam ille adhibuit Declinatione Maxima P. 23. /. 28 : Longitudinem
adinuenimus P. 4. /. 57 V: eius politione 7 M. anteriorem. Latitudinem
nofier Calculus praebet P. 54. /. 52, quatuor Scrupulis eius annotatione
maiorem: haud aliter in longitudine atque latitudine vifa, fupputatio
40 illius, nofirae minus exade confentit. Cum enim is longitudinem hanc
ftatuat P. 5. /. 57 V, vnà cum latitudine P. 55. /. 0, nos longitudinem pene
8. fcrup. vlteriorem adinuenimus, & latitudinem 5. fcrup. minorem.
35* At
