ASTRONOMIA INSTAURATA MECHANICA 97
eli-
an- 5
am
nt,
am
aec
ta- io
re-
20 -
ap- 15
:ir-
la-
lm
DO,
bis 20
es,
st:
ieo
DIl-
m-
ur,
an- 30
id
la-
ar:
ad-
)US 35
•ali
:ae-
tiri
sm
ia- 40
m,
dratum, in quo fulcro cuidam forti praefertim Globofo inter obfervandum
imponitur, & in plana ftellarum per duos Obfervatores dirigitur, ejusque ufus
non aliter quam in Sextantibus inftituitur. Quare de hoc plura non opus erit
addere; fed confulantur Sextantis pro diftantiis capiendis expolitiones, ii quis
5 ulteriora deiiderat.
RADIVS ASTRONOMICVS.
R ADIJ quoque Aftronomici ufum praefertim inter peregrinandum, quando
quidem facile portatilis eft, minimaque includitur theca, non omnind
averfamur, utut is exadiiBimas, planeque indubias non praebeat Siderum di-
10 ftantias. Talis mihi ad manus eft, a me ipfo quidem non conftrudlus, fed a
PraeftantiBimi illius Mathematici Gemmae Friiii, Lovanij in Belgio olim habi-
t tantis (qui de hoc libellum edidit) Nepote Gualtero Arfcenio concinnatus.
Totus conftat Orichalcicis laminulis affabre compoiitis licet interius ligneus
iit; & pinnacidia atque divifiones habet, prout ab eodem Gemma in didlo
15 libro traditur. Hujus longior Regula, feu ipfe Radius, habet paulo plus quam
tres cubitos: In craBitie vero quadrilatera ubique quali pollicis majufculi
latitudinem: Tranfverfarium eft quali dimidia pars ipiius Radii tam quoad
longitudinem quam latitudinem. Confieri infuper, & ego per meos Artifices
curavi alium adhuc Radium, totaliter etiam Orichalcicum; fed interius va-
20 cuum, nulloque ligno farcitum. Habet enim lignum hanc naturam, ut nili
peculiari modo ei fubveniatur, laminulas Orichalcicas, quibus fuperinduci-
tur, e6 vergere cogat, quo fua inftabilitate, & aeris mutatione trahitur. Is vero
Radius, quem nos poftea confecimus, non quadrilaterus, fed trilaterus eft,
quod fic levior foret, atque hae tres fuperficies omnibus divifionibus in eo
25 denotandis fufficerent. Effeci autem in eo divifiones aequales per pundta
tranfverfalia nobis uiitata: quo fic Canonem Sinuum quinque ziphrarum
adaequaret; fubtiliusque omnia exequeretur quam ante didtus Gemmae Ra
dius: diviiione etiam inaequali, aliter ordinata, liquidem haec apud ipfum
vitiofa fit. Longitudo & Latitudo, totaque proportio ferme cum priore par:
30 habetque iimilia pinnacidia. Verum ut dicam id quod res eft, Radius quo-
modocunque paratus, ipfiBimas (uti antea quoque innuimus) non fuppeditat
ftellarum remotiones, ne quidem arcftiores illas intra Gradus 15, nedum am
pliores, in quibus adhuc plus fallit: Cujus rei rationes alibi exponere non erit
difficile; Hic brevitati ftudemus. Excogitavi nihilominus ipfemet medium
35 quoddam, quo totaliter Radij difficultatibus & hallucinationibus fubveniatur,
adhibitis etiam in eo pinnacidijs rimas habentibus, & Cylindro, circa quem
per binos Obfervatores diftantias rimari liceat, non minus quam in fextanti-
bus. De quo alias plura, ubi paratus fuerit, (Eft enim nunc fub fabrica) D. V.
dicfturi fumus.
13
ANNVLVS
