5 
10 
15 
20 
25 
30 
35 
50 ASTRONOMIAE INSTAURATAE MECHANICA 
ex perpendiculo BR fcrutari liceat. Debet enim id ubique intermedium eBe 
A & C. Porro quo commodius attollantur Regulae, atque in ftato loco (prout 
lubuerit) quiefcant, tum quoque, ne hinc inde vacillent, fed idem planum 
cum inferiori & longiori fubftantia ubique retineant: quomodocunque fur- 
fum vel deorfum agantur. Additi funt illis utrinque duo Quadrantes IH G, in 
tra quos prior Regula continetur & movetur, appofita plumuia tenaci juxta H, 
funtque hi Quadrantes Orichalcicis laminis undiquaque indudti. Habentque 
a centro A ufque in circumferentiam I fere tres cubitos. Demum ubi Divi- 
iiones peradla obfervatione juxta C exempli loco numerandae funt, acutiBime 
per chalybeum indicem ifthic indicantur, & utrinque juxta C plumulae funt 
chalybeae, quae etiam in continendo regulam BC ne fua gravitate recidat, 
juvant. 
Praeterea fulcrum five bafimentum (de quo antea dixi) in quo totum Inftru- 
mentum ab un& parte, praefertim pofteriore quiefcit, & circumgyratur, per 
XW intelligendum erit, in quo fuperius juxta T cochlea eft perennis, inftar 
earum de quibus antea in Inftrumento femicirculari dixi, quae per manu 
brium ad T fublata & depreBa, totum quoque hoc Organum rite dirigit; ita 
ut inferior & longiBima Regula Horizontis plano exadle correfpondeat, plane 
que conveniat. Tandem etiam extima Regulae pars D muro circulari incum 
bit, qui per literas Y exprimitur: Habetque fub fe in eodem Muro firmo cir 
culum Azimuthalem Orichalcicum, convenienter fubdivifum, & fuperficiei 
Horizontis analogum, correfpondentemque Altitudini, quae eft prioris bafi- 
menti: Eftque in Diametro duodecim cubitorum. 
USUS totius Inftrumenti eft is, ut illius beneficio tam Altitudines (per ipfas 
nimirum Regulas, ubi videlicet infimam attingit) pandat; quam ipfa Azimutha, 
ubi eiufdem extremitas prope indicem apud D, Azimuthalem Horizontem 
ftringit & notat. Altitudines vero fic habentur: Cum ambo latera duarum re 
gularum AB & BC aequalia fint, tertiumque AC fecundum Obfervationem & 
numerationem conftet: ignorari nequit, Angulus BAC, Altitudinem quaefitam 
exhibens. Idem alia ratione perficitur, fi numeretur, ubi perpendiculum BR 
inferiorem regulam in fuis divifionibus attingit, fadto initio ab A. Tunc enim 
datur Triangulum redtangulum; cujus unum latus cognitum ex ftrudtura, 
alterum numeratum fecundum Obfervationem. Quare angulus ad A, qui 
quaerebatur, ignorari nequit. Quorfum vero Altitudines & Azimutha pertine 
ant, e pragmatica Aftronomia difcendum, prout antea infinuavimus. 
Hoc Inftrumentum ob quantitatem & longitudinem priores Regulas ex 
cedens, praecifius omnia exhibet, magisque ftabile & ufui aptum eft: prae 
fertim quoad Altitudines capiendas. In Azimuthis enim una rimandis aliqua 
fubeft difficultas ob ipfam Inftrumenti magnitudinem & molem. Quae tamen 
adhibita