5
10
15
20
25
30
35
62 ASTRONOMIAE INSTAURATAE MECHANICA
ftalis fatis ex ipf£. figur& liquet: ubi quaedam praeter utilitatem & corrobora
tionem pulchritudinis cauBA addita funt; quae tamen & ipfa fulcimenta prae
bent; omniaque ex folido (uti & antea didtum) conftant chalybe. Infimusque
his fubftratus Circulus Z craBus & ferreus, a quatuor fuis AEquidiftantibus
locis cochleas habet: Quibus in quadrato lapide fubfternuntur quaedam parva
ferramenta, ut in ijs cochleae hae circumdudtae totum Inftrumentum eo diri
gant, quo Armillae Caeleftibus analogae requirunt: Idque intermediante per
pendiculo BT, quod & planum meridiani Maechanici cum Coelefti unit, & ejus
infuper difpoiitionem ratione Elevationis Poli ordinat: adeoque omnes interi
ores Armillas Coeleftibus Circulis, quos aemulantur, analogas reddit. Eftque
tota machina in feips& fatis robufta, nec alterationi facile obnoxia, cum undi-
quaque metallica fit.
USUS ejus eft fimilis cum priori, nifi quod hic AEquator pro lubito revolva
tur intra Meridianum. Declinationes accipiantur pariter, uti prius in Armilla
Declinationum, apud fuum Cylindrum juxta A centralem per pinnacidia con
venientia. ADquatoriae Diftantiae, fiue afcenfiones recfiae in Armilla tranfversS.
aequatoria prout & antea, nifi quod hic ejus Armillae Chalybeae, quae has ipfas
portat, aliquis etiam ufus in hac pragmateia eBe queat. Accedit & hoc com
modi, quod quando ftella aliqua in fua debita afcenfione redla fic collineatur,
tunc pundtum aequatoris Meridianum tranfiens afcenfionem redlam medij
Cceli indicet. Ideoque etiam ipfiBimum temporis momentum, cognito nimi
rum loco Solis exadto, veluti eum noftrae fuppeditant Tabulae. Poteft etiam
figi AEquator in Meridiano, & fic per pinnacidium in eodem motum, cujufvis
Aftri ab eodem capi Diftantia, hincque temporis momentum cognofci; uti &
in priori: quod antea indicare omifi: ficque per haec duo Inftrumenta Armil-
laria tam Afcenfiones redtas, quam Declinationes una cum temporum fub-
tiliBimis momentis, quae omnia in Aftronomicis maximum habent ufum;
Coelitus dimetiri commodum eft. Plura de hujus Organi fabrica & ufu fi quis
requirit, confulat Progymnafmatum Aftronomicorum Tomum noftrum pri
mum capite fecundo, a pagina ejus 250. ufque in 252. completam: Quae
tamen pro majori & praecipua parte hic, praeter quaedam alia, fufficienter
indicata funt.
Subjungam vero & hoc, quod hae Armillae certis cochleis disjungi queant
ac rurfus componi. Idem poteft fieri in ipfo Chalybeo pedeftali five fulcro:
ita ut commode in alia loca tranfvehi queant. Id quod in omnibus Inftrumen-
tis, ubicunque fine eorum detrimento id praeftari poteft, efficiendum eft.
Oportebit enim Aftronomum eBe xoenojtoMrnv, ita ut, fi neceBitas & ufus
poftulet, non uni alicui Regioni ita adftridlus fit, quin alio etiam migrare, &
fua fecum ferre Inftrumenta libere & lubenter velit & poBit. Cum enim pau-
ciBimi