ASTRONOMIA INSTAURATA MECHANICA 81
EXPLICATIO FABRICI ET
vsvs.
ARARAM vero jam antea, cum in adolefcentia Auguftae Vin
delicorum in fuperiore Germanià aliquandiu morarer, limile
quoddam Inftrumentum ex ligneà tamen materià folummodo
conftans, & fulcro deftitutum, cum levitate fuà alias utcun
que trattabile eBet. Id vero inde difcedens, ampliBimae ejus
Reip. Confuli Paulo Hainzelio optimae memoriae horum ftudiorum aman-
tiBimo & mihi familiariBimo dono reliqui. Cumque reverfo mihi in Patriam
10 nova illa & fupra modum admiranda ftella Caelitus mox illuxiBet, pro ejus
Diftantijs a vicinis CaBiopeae ftellis fubtiliter denotandis aliud ejufcemodi
mihi confieri curavi. Cujus hic Ideam habes. Arcus ejus, in quo divifiones
funt, intelligitur per BC. Eftque hic duodecimae faltem partis unius Circuli,
five Graduum 30. eo quod pro minoribus Diftantijs, quales hae erant, de
15 quibus diximus, fic fufficeret; nec fuà longitudine gravis aut moleftus foret.
PoBunt nihilominus alij etiam Arcus eidem applicari, five ampliores five bre
viores, prout lubuerit. Regula AB & AC juxta A Centrum conjundlae, & ibi ad
invicem convolubiles, ipfamque circumferentiam juxta B & C continentes,
longitudinem habent 4 cubitorum; latitudinem trium digitorum & craBitudi-
20 nem duorum. Sunt enim quadrilaterae; conftantes ex ligno apprime ficco ar
boris Iuglandum: quod mutationi ex aeris qualitate quam minimum prae
caeteris eft obnoxium. Ubi vero Regulae circa A Centrum copulantur, Me
tallico clavo, foramine etiam & totà contexturà laminulis aeneis confirmantur.
Arcus ipfe folide eft metallicus: non tamen nimis craBus aut latus, ne pon-
25 dere noceat: dum fic cavetur, alterationis, cui lignea materia fubjacet, ob-
ftaculum. Pinnacidia apud BC etiam funt Orichalcica, & ita adaptata, ut in
terius eorum latus interiori quoque Regularum fuperficiei praecise correfpon-
deat: & ab aiterà parte inferiori cochlea eft, quà pinnacidium mobile peradtà
obfervatione firmatur, donec numeratio in limbo fadta fit. Quin & alia quae-
30 dam oblonga cochlea juxta DE, extat, cujus beneficio angulus Initrumenti
BAC contrahitur & relaxatur, prout exigit intercapedo dimetienda. Et licet
haec cochlea in diredtum eat, poteft nihilominus circulari dudtui, qui fit circa
DE fupra centrum A fufficere: cum ab aiterà parte, ubi matrices habet, in
claviculis rotundis convolubiles exhibeat; prout in antecedenti etiam infinua-
35 vimus. Quin & intra hanc cochleam verfus Centrum oculo adhuc propior eft
ii circumferentia
