FORMAE DIVISORUM IPSIUS XX— A.
113
Q per
<fa at-
eandem
s distin-
quando
=' 3 vel
QRd\
i relatio-
irem) ita
im mini-
. habebit
»res suos
egativus.
i p,p',p
it QRa,
p, p, p"
hos tuto
ad a ex
pendet a
unus ex
et a il-
determi-
!S primos
n primos
acile iam
perspicitur per continuationem huius operationis tandem ad numeros perventum
iri quorum relationes per propp. artt. 108 — 114 determinari possint. Per exem
plum haec clariora fient.
Ex. Quaeritur relatio numeri -f-453 ad 1236. Est 1236 = 4.3.103;
-[- 453.R4 per II. 2 (-4); -|- 4 53JR3 per II. 1. Superest igitur ut relatio ipsius
-j- 453 ad 103 exploretur. Eadem autem erit quam habet —41 (= 453, mod.
103) ad 103; eadem ipsius —j— 103 ad 41 (theor. fund.), sive ipsius —20 ad 41.
At est —20 JR41; namque —20 = —1.2.2.5; —1 _K41 (art. 108); atque
—(— 5 -K41 ideo quod 41 = 1 adeoque ipsius 5 residuum est (theor. fund.). Hinc
sequitur —J— 453103, hineque tandem —453-R1236. Est autem revera 453 =
297 3 (mod. 1236).
De formis linearibus omnes numeros primos continentibus, quorum vel residuum vel non-residuum est numerus
quicunque datus.
147.
Proposito numero quocunque A, formulae certae exhiberi possunt, sub qui
bus omnes numeri ad A primi quorum residuum est A continentur, sive omnes
qui esse possunt divisores numerorum formae xx — A (designante xx quadratum
indeterminatum) # ). Sed brevitatis gratia ad eos tantum divisores respiciemus, qui
sunt impares atque ad A primi, quum ad hos casus reliqui facile reduci possint.
Sit primo A aut numerus primus positivus formae 4 n -j- 1, aut negativus
formae 4 n—1. Tum secundum theorema fundamentale omnes numeri primi,
qui, positive sumti, sunt residua ipsius A, erunt divisores ipsius xx — A: omnes
autem numeri primi (excepto numero 2 qui semper est divisor) qui ipsius A sunt
non-residua erunt non-divisores ipsius xx — A. Sint omnia residua ipsius A ipso
A minora (exclusa cifra) r, r, r" etc. omnia non-residua vero n, rí, n etc. Tum
quivis numerus primus, in aliqua formarum Ak-\-r, Ak-\-r, Akf-r etc. con
tentus, erit divisor ipsius xx — A, quivis autem primus in aliqua formarum Ak-j-n,
Ak-\-n etc. contentus non-divisor erit, designante k numerum integrum inde
terminatum. Illas formas dicimus formas divisorum ipsius xx — A, has vexo for
mas non-divisorum. Utrorumque multitudo erit \ [A—1). Porro si B est nume
rus compositus impar atque ARB, omnes factores primi ipsius B in aliqua for-
*) Huiusmodi numeros simpliciter divisores ipsius xx — A dicemus unde sponte patet quid sint non-
divisores.
15