AD MENSURAM ABSOLUTAM REVOCATA. 93 
ls ad inclina- 
valorem per tztzI dividere oporteret, denotante l longitudinem penduli simplicis 
per unitatem temporis vibrantis, ita ut generaliter haberetur TM = -fuToTi ’ vel 
pro casu nostro TM = ^ . 
ad aequili- 
s atque axem 
etereaque mo- 
firca punctum 
denotante T 
s magnetici ad 
ndere corporis 
C ducta: ma- 
i est elevatio 
ìsi iam corpus 
ìrìt in planum 
boreali ineri 
rò positivo ac 
us circa axem 
lomentum erit 
quarum dura 
li momentum 
ilarum ponde 
ro more per tt 
cillationis infi- 
t unitas virium 
= 1 : reductio 
ationibus pen- 
inite parvae ex 
ioque, si quod 
magneticus sit 
8. 
Si experimenta huius generis in acubus magneticis instituuntur ad filum 
verticale suspensis, reactio, quam torsio exserit, in experimentis subtilioribus 
haud negligenda erit. Distinguamus in tali filo duos diametros horizontales, al 
terum D in termino inferiori, ubi acus adnexa est, axi magnetic© acus paralle 
lum , alterum E in termino superiori, ubi filum fixum est, ipsi D parallelum 
in statu detersionis. Supponamus, E facere cum meridiano magnetic© angulum 
v, contra axem magneticum vel D angulum u, eritque experientia duce vis tor 
sionis, proxime saltem, angulo v—u proportionalis: statuemus itaque momen 
tum, quo haec vis angulum u ipsi v aequalem reddere nititur, = (v—-u) 9. 
lam quum momentum vis magneticae terrestris ad angulum u minuendum sit 
= TMsiiiu, conditio aequilibrii continetur in aequatione (v — m)9 = TM sin u, 
quae eo plures solutiones reales admittet, quo minor est 9 respectu ipsius TM: 
quatenus autem hic tantummodo de valoribus parvis ipsius u agitur, tuto eius 
loco hanc adoptare licet [v — u) 9= TMu sive ~ = —jp-}-1. In apparatibus 
nostris terminus fili superior brachio horizontali mobili adnexus est, quod portat 
indicem in peripheria circuli in gradus divisi incedentem. Etiamsi itaque error 
collimationis (i. e. divisio cui respondet valor v = 0) nondum satis exacte cogni 
tus sit, tamen iste index differentiam binorum valorum ipsius v monstrat; per 
inde alia apparatus pars differentiam inter valores ipsius u statui aequilibrii re- 
spondentes summa praecisione subministrat, patetque, valorem ipsius —\- 1 
e divisione differentiae inter duos valores ipsius v per differentiam inter valores 
respondentes ipsius u obtineri Quatenus inter experimenta ad hunc finem in 
stituenda temporis intervallum aliquanto longius praeteriabitur, necesse erit, si 
summa praecisio desideratur, ut variationis diurnae declinationis magneticae ratio 
habeatur, quod facile fit adiumento observationum simultanearum in secundo ap 
paratu , in quo fili terminus superior intactus conservatur: vix opus est monere, 
distantiam inter ambos apparatus tantam esse debere, ut sensibiliter se mutuo tur 
doptare, illum 
bare nequeant.