290
P. S Acta Eruditorum etiam ad me satis tarde
perveniunt, negligentia Bibliopolae, qui curare in se recipit, ut
nesciam an Tuum problema sit in Actis, cum monitis de Domini
Tscliirnhausii sectione Curvae parabolicae. Video eum saepe paulo
promtius pronuntiare.
B eilage.
Invenire lineam Tachystoptotam: Datis in plano verticali duo
bus punctis A et B (fig. 57) invenire lineam AMB, per quam mo
bile M a puncto A moveri incipiat et propria gravitate descendat
ad punctum B tempore omnium possibilium brevissimo.
Si grave M descendat ex A in recta inclinata AB (fig. 61) erit
tempus, quo percurrit AB, ad tempus, quo percurreret AC perpen
dicularem usque ad horizontalem CB, ut AB ad AC, ut constat.
Rursus si ponamus CB esse duplum ipsius AC et grave ubi
descensu pervenit ad C, pergere in horizonte concepto impetu ac
tendere motu aequabili versus B, percurret CB tanto tempore
quanto percurrit AC. Sin CB sit aequalis AC, percurret dimidio-
Et in universum si tempus quo percurritur AC, sit t, erit tem
pus quo percurritur CB, ad t, ut est CB ad bis AC. Itaque
tempus quo pervenitur ex A in B via ACB, erit t + t. CB : (bis
AC) seu t ((bis AC) + CB): bis AC. Sed tempus quo perveni
tur recta ab A ad B, est t.AB'.AC, et AB = \j XC, 2 4-CB 2 ,
ergo fit tempus per AB = t.^AC 2 + CB 2 : AC, ergo tempus
per ACB est ad tempus per AB, ut (bis AC) -f CB ad bis
VAC 2 + CB 2 , et horum quadrata ut 4AC 2 + 4AC . CB + CB 2
ad4AC 2 +4CB 2 , quorum illud potest esse majus quam hoc,
quia demto communi 4AC 2 -f CB 2 potest 4AC.CB esse majus
quam 3CB 2 ceu 4 AC potest esse majus quam 3CB. Itaque si
recta 4 AC sit major quam 3CB, seu si AC sit major quam f CB,
breviori tempore perveniet grave ex A in B per cathetum et basin
simul, seu per latera trianguli rectanguli, quam via brevissima seu
directa per hypotenusam.
Ilinc sequitur, in triangulo rectángulo Pythagorico (ubi AC
cathetus aequatur tribus quadrantibus báseos CB) grave aequali
tempore descensurum ab una hypotenusae extremitate (A) ad al
leram (B) sive oblique descendat seu per latera (AC, CB) sive
directe per ipsam hypotenusam (AB), ubi tamen in praxi conci
piendum est angulum C nonnihil rotundari seu constare ex por-