03
non ap-
», odorum
ratio est.
mdem ap-
juae liben-
redeuntem
s generalis
pie conse-
m motum
i in ipsum
tanta vi,
)bstaculum
n tumultu,
debemus
loris, quo-
s potentiae
x potentia
sive intro-
lisce a n-
► ris, al-
tributio
lem dis -
s ad uni-
iter distri-
nacta est,
[ue corpus
n ambiens
ur: itaque
ilibus sub-
avit, rupta
motus) et
is ad uni-
s, qui de-
;t qualem-
mimodam:
nire solet.
Unde fit, ut nova semper reactionum materia supersit, neque un
quam Elementaria quaedam corpora plane pura habituri simus.
Propositio 21-
Si duo corpora ita sint constituta ut fluidi am
bientis motus aequabilis facilius circa ipsa atqueper
ipsa exerceatur si propinqua sint quam contra; tunc
ad se invicem tendent atque cohaerebunt; sin vero
ille tunc difficilius exerceri possit, fugient sese at
que repellentur. Patet ex prop. 6. Ex hoc principio du
bium nullum est phaenomena fugae atque attractionis in magnete
aliisque corporibus oriri. Et cum videamus limaturam ferri ad
moto magnete (id est aucto motu fluidi ambientis ob praesen
tiam materiae circa magnetem, ob dicta prop. 19, gyros exer
centis) in pilorum formam erigi, et quasi funiculum ex arena
necti, sequitur in corporibus saepe etiam hinc oriri connexio
nem atque firmitatem, et prioris formae recipiendae conatum,
et corporum in liquidis solutorum recollectiones in crystallos certa
forma praeditas.
Ex his paucis intelligi arbitror, quantus nobis apertus sit
campus accurate et sine hypothesibus philosophandi, modo jam
experimenta (quae habentur annotata a viris diligentibus aut quae
adhuc sumenda esse vera Analysis ostenderit) cum geometricis ele
mentis et legibus mechanicis conjungantur, nec dubito, quin studio
adhibito de summa rerum et potissimis motibus, qui circa nos
exercentur, aliquid certi demonstrari possit, unde postea varia re
rum particularium phaenomena explicabuntur, et imperium nobis
in naturam alferetur.
Cum enim ego pro certo habeam, omnes motus in corporibus
nobis obviis ab Astrorum motibus atque luce oriri, fixarum autem
distantia causa sit cur credam, quae in ipsis fiunt, ea effectus qui
dem aliquos sed lentos tamen et multorum saeculorum decursu
aegre sensibiles apud nos excitare; ideo superest, ut omnia solis
et planetarum luci et motibus transscribantur. Hi motus neque
tam multi neque tam implicati sunt ut a Geometriae et Mechanices
intelligentibus accurate satis cognosci posse sit desperandum. His
autem semel constitutis poterunt ab ipsis principiis et a priori, ut
vocant, rerum terrestrium phaenomena derivari: unde patebit quae
sit natura Elementorum et quibus omnia mixtionibus formentur
