160 
centro radiante vel attrahente. Hoc autem a priori nobis depre 
hensum, mox iterum sua sponte a posteriori per calculum analv- 
ticum ex phaenomenis planetarum communibus ductum nascetur 
mirifico consensu rationum et observationum, et insigni confirma 
tione veritatis. Quae enim sequuntur, non constant Hypothesibus, 
sed ex phaenomenis per leges motuum concluduntur; sive enim 
detur sive non detur attractio planetarum ex sole, sufficit a nobis 
eum colligi accessum et recessum, hoc est distantiae incrementum 
vel decrementum, quem haberet si praescripta lege attraheretur. 
Et sive circuletur revera circa solem, sive non circuletur, sufficit 
ita situm mutare respectu solis ac si circulatione harmonica move 
retur, et proinde Principia intelligendi mire simplicia et foe- 
cunda reperta esse, qualia nescio an olim homines vel sperare ausi 
fuissent. Quantum autem hinc de ipsis motuum causis sit conclu 
dendum , prudentiae cujusque aestimandum relinquemus, fortasse 
enim eo res jam perducta est, ut Poeta intelligens non amplius 
dicere ausit Astronomis: 
Talia frustra 
Quaerite quos agitat mundi labor, at mihi semper 
Tu quaecunque paret tam crebros causa meatus 
Ut superi voluere late. 
1) Ut ergo rem ipsam ex phaenomenis conficere aggredia 
mur, ante omnia demonstrari potest, secundum naturae leges om 
nia corpora, q u a e in fluido lineam curvam descri 
bunt, ab ipsius fluidi motu agi. Omnia enim curvam de 
scribentia ab ea recedere conantur per rectam tangentem (ex na 
tura motus), oportet ergo esse quod coerceat seu renovet causam 
curvitatis. Nihil autem contiguum est nisi fluidum (ex hypolhesi) 
et nullus conatus coercetur nisi a contigno et moto (ex natura 
corporis), fluidum ergo ipsum in motu esse necesse est. 
2) Hinc sequitur, planetas moveri a suo aethere seu 
habere orbes fluidos deferentes vel moventes. Omnium enim con 
sensu lineas curvas describunt, nec possibile est phaenomena ex 
plicari, suppositis motibus rectilineis tantum. Itaque (per praece 
dentem) moventur a fluido ambiente. Idem aliter demonstrari 
potest ex eo quod motus planetae non est aequabilis seu aequali 
bus temporibus aequalia spaiia describens. Unde etiam necesse 
est, ut a motu ambientis agatur. Et cum experiamur omnes pla 
netas in eadem fere coeli regione et ad easdem partes ferri, con-