438
Activum A contineat gemella ipsi B vicibus tribus, et activum
C contineat gemella ipsi B vicibus duabus; ajo esse potentiam A
ad potentiam C ut 3 ad 2. Nam potentia A est ad potentiam B
ut 3 ad 1 (per prop. 1 hic) et potentia B est ad potentiam C ut
1 ad 2 (per prop. dict. 1). Ergo (ex Elem.) potentia A est ad po
tentiam C ut 3 ad 2.
Exempli causa omnibus paribus similibusque potentia pon
deris trium librarum est ad potentiam ponderis duarum librarum
sesquialtera, seu ut 3 ad 2 sive tripla subdupla.
Propositio 3.
Fieri non potest, ut ex causa oriatur effectus,
qui causae gemellum contineat et aliquid praeterea
Activum.
Sit Causa A, ex qua oriatur Effectus aliquis B plus C, sitque
thema B per omnia gemellum ipsi A, et C sit Activum. IIoc ajo
fieri non posse. Cum enim B sit gemellum ipsi A activo (ex hyp.),
erit et B activum; ergo totus effectus B plus C est activus et ma
jor causa A, quia praeter B gemellum ipsi A continet C activum
seu potentia praeditum. Sed hoc fieri non potest, quia (per axioma
praeced.) Effectus activus non potest esse potentior causa.
Ita fieri non potest, ut pondus librae unius descendens ex al
titudine certa velut pedis efficiat aliquid, ex quo oriatur non tantum
libram rursus ascendere ad altitudinem pedis, sed etiam aliquid
praeterea produci activum, v. g. aliquid quantulumcunque praeter
libram attolli. Id ipsum enim est Motus perpetuus ^Me
chanicus, qui in excessu potentiae effectus super potentiam
causae consistit. Et semel obtento excessu, repetita actione prima
habebitur excessus novus priori aequalis, et ita tandem excessus
quantuscunque, et data libra aquae cadente semel ex altitudine mon
tis, poterit per hoc solum, tantum aquae ex subjecto planitiei lacu
in montem et super eo excavatum receptaculum attolli, ut postremo
loco unius librae aquae quae in monte fuerat habeatur lacus in
monte, qui perpetuum llumen praebere possit, perpetuum inquam,
quia non tantum delabentem aquae quantitatem sed et plus aliquid
(ad resarcienda detrimenta a fundo bibente, aere exsiccante, aliis
que causis orta) semper elevare rursus valebit. Quae sane ab
surda esse satis constat, et perpetuis naturae experimentis refu