212
In Mysterium Cosmographicum
cerneretur, quantum proportioni deesset, quo minus praecisa sit inter duos propin
quos numeros. Est autem et infima linea vitio typographico perversus ordo. Sic
enim jungendae lineae: Sic 741 ad 429 g.
741 h proximus.
Inversa enim ratione sic pronunciaveram in regula detri: si 577 faciunt 1000, tum
429 facient 741.
Quae Kepleri explicatio, quam desumsimus e literis d. d. 9. Apr. 97 (vide praef. p. 31),
cum rem parum dilucidiorem faciat, haec addenda censemus I'
Numeri columnae I insunt tabulae p. 156 ord. II (comp. annot. 59), exceptis numeris
¿j, quos desumsit ex ord. IV.
Ordinis II (9163 &c.), inscripti „Motoriae“ (sc. distantiae) numeri hac ratione com
putantur : medium arithmeticum inter motus periodicos binorum vicinorum planetarum est
hoc: 7545,9 ; 2509,8: 526,117; 294,975; 156,333 (comp. annot. 60) motus periodicus:
4332,6; 686,98; 365,25'; 224,7; 87,966.
224,7 = 1000: x ; x= 762, distantia $.
1) 294,975
2) 156,333
3) 526,117
4) 2509,8
5) 7545,9
87,966 =
365,25 =
686,98 =
4332,6 =
762
x : x = 429,
1000; x = 1440,
1440; x = 5261,
5261 ; x = 9163,
Distantiis „motoriis“ sic computatis utitur Keplerus in proportionibus adscriptis, adhibens
Terrae mediam remotionem = 1000 et semidiámetros sphaerarum regularibus corporibus in
scriptarum (cap. 13); numeros, quos calculus prodit (5290, 1666, 1107, 762 et 429) com
parat cum distantiis primi vel secundi ordinis illis, quae proxime ad illos accedunt, 1\ 5261
(ex ordine II), 1648 (cJ summa dist.), 1102 (eadem ¿j), 762 (ex ordine II §), 741 (summa
dist. p. Vide ipsius Kepleri correctionem supra allatam, cui hanc nos addimus, pag. 180
pro signo Q falso positum esse signum ¿).
62) p. 183. Haec non integra Kepleri verba sunt, onmibus, quae referuntur „. . . et
super centro D curreret“, huc usque a Maestlino mutatis. De hac emendatione Maest-
linus (in literis d. d. 19. Mart. 97. Comp. annot. 61.) haec dedit Keplero: De sche
mate (27) scribere oportet. Monui te, me in eo ejusque textu nonnulla correxisse, in-
primis, quod apud Copernicum non C, sed D centrum referat centrum aequantis Ptolemaei,
cui etiam tua sententia de motrice anima correspondeat &c. Respondes, te errorem agno
scere, nondum tamen plane cognoscere, et optare, verba tua non ita parce a me mutata
esse. Item pro „conveniebat“ te dicturum fuisse „convenit“. Ego contra respondeo:
fideliter et sincere egi, ut mentem tuam cum veritate conciliarem, nec ulli occasionem hic
in te invehendi relinquerem. Retinui autem tua verba, stilumque imitatus sum quantum
potui. Vocula autem „conveniebat“ tua, non mea est. Nam eo loco in tuo scripto usque
ad verbum „curreret“ nihil omnino mutavi, sed omnia tua verba retinui. Ut autem videas
quid mutaverim, scribam tua sequentia verba ex tuo exemplari (quod adhuc ad manus habeo),
ut cum impresso conferre possis. „ . . . curreret. Supra enim cap. 20. motuum ad orbes
„fuit proportio. Sed cogita ibi loci duas causas concurrisse, quarum hic una deest. Illic
„enim orbium ambitus majores periodum auxerunt, hic circuli NOPQ et EFGH aequales sunt:
„et una tantum causa inaequalitatis restat, longior di
gressio. Ergo pro mensura motus non integra BD as
sumenda, sed dimidia tantum BC, ita ut planeta in EF
„tam sit tardus, ac si in JK super centro C incederet.
„Jam vide artifices, qui penitus idem statuerunt: nempe
„CA eccentricitatem et CB tertiam partem, C centrum
„aequantis et B centrum viae planetariae. Causam
„habes . . . .“
Haec tua verba sunt. Porro ad rem ipsam, quoniam
in epistolio scribis, te in accommodatione Ptolemaei ad
Copernicum adhuc haerere: nam quia via planetae EF
sit dividenda in motus diurnos ex centro aequantis, id
Copernico sit C et Ptolemaeo D &c (Comp. Kepleri
tractatum de opere suo pag. 15 propositum.) Vidi mox,
cum relegerem tuum scriptum (utinam te praesente id
factum esset) erroris causam ex schemate Copernici lib.V.
cap. 4, p. 142 oriri, id ego in Appendice post Nar
rationem Rhetici addidi. Etenim tam in Copernici hypo-
