Caput XXVIII.
725
stellae nihil penitus audiebant, occulto instinctu suae naturae (quod ea in
novam stellam respiciebat) ad novationes fuisse proclives. Atque etsi
rerum publicarum motus, quod causas et modos ceterasque rerum singularum
circumstantias attinet, ex coelo non sunt, nihil tamen impedit credere, quod
hi ipsi jam dicti motus per Hungariam, Austriam, Moraviam, Britanniam,
et quae atrociora per Livoniam, Moscoviam, Turciam, Persiam, Indiam,
adeoque et propius nos in ducatu Brunsvicensi contigerunt, quaeque adhuc
gliscunt per Gallias, oinniumque maxime per Italiam in negotio Veneto, et
quae jam sunt in acie novaculae per Poloniam, Lithuaniam, Russiam,
magnos ex hac ipsa stella stimulos acceperint: usque adeo cuncta veoate-
Qi^ovxa experimur.
Sunt qui haec extenuent nec digna dicant, in quae significatio novae
stellae trahatur; cum atrociora contigerint olim, quando neque nova sidera
fulserint neque comitia planetarum superiorum fuerint. Ego vero jam non
disputo, cui rei accensa sit stella (fiet id postea), sed quid naturaliter in
naturam sublimarem ex novae stellae fulsione sequi sit consentaneum, etiam
sine expressa novae stellae notitia. Qui vero minora haec existimant, quam
ut in iis agnoscere possint occultam quandam exstimulationem ardoris homi
num, non quae consilio sit suscepta propter objecta obvia et consueta, sed
quae ab interiore aliqua naturarum acerbitate fluat: iis ego sic sentientibus
idem accidere puto, quod in nebula ambulantibus, ut quantisper ipsi se
mutuo conspiciunt, tantam nebulae crassitudinem, qua circumdantur, non
aestiment; ubi vero nebulam eminus conspexerint ipsi in sudo stantes, tum
demum densitatem ejus oculos subeuntem admirantur. Sic turbas hodiernas
extenuent qui velint: certum est, ubi tempus aliquod praeterierit omniaque
quae hodie geruntur fuerint annotata, lectores sic judicaturos, omnino tumul
tuosa fuisse ista tempora prae ceteris.
Anno quidem 1572, postquam affulsit illa Cassiopeiae stella, quietae
erant ut plurimum provinciae ceteris: at in Belgio et Galliis cum circa ea
tempora res turbatae essent, tanta ex eo anno commotio de novo est
secuta, non uno quidem ictu, sed per longam telam, ut totae illustres familiae,
totae respublicae everterentur funditus novaeque exorirentur: quarum tur
barum nondum finis, cum jam paucissimi supersint, qui primis initiis inter
fuere; utrisque partium pessime multatis, iis etiam, qui mature se fuga
subtraxerunt inque aliis regionibus consederunt, invidia incolarum et inopia
mis^fe vexatis. Qua unius exempli inductione sive bene argumenter sive
futiliter, illud certe unum citra damnum infero, arbitrari me, rerum publi
carum moderatores ipsosque adeo Monarchas debere oculos animosque in
hoc exemplum intentos habere diligenterque providere, ne major fide sit
hodierna universitatis hominum exacerbatio; neve etiam nunc semina jacta
sint longissimarum calamitatum tam intra Germaniam quam in vicinia;
neve ea, ubi jacta videri possunt, negligentia et minimi laboris incommodive
detrectatione tandem adolescant et penitus radices agant; adeo ut citra
totius agri perniciem exstirpari postmodum non possint.
Nam ut id tandem finiam, quod mihi ex naturae ordine dici posse de
nova stella videtur: considerandum et hoc est, cum stella haec proxime
eclipticam steterit juncta planetis tribus, lumenque coeleste simile affixis
sideribus obtinuerit, ejus utique speciem, ut ceterorum planetarum et fixarum
etiam in naturas nascentium hominum una recipi consentaneum esse. Itaque
qui circa 9. et 10. Decembr. stylo novo nati sunt, ii Solem habuerunt
