424
Appendicis Harmonicorum
forte minus attentus ad verborum meorum sensum fuit, contemtum operis tui
vicissim exuat. 44 )
Primum facio discrimen in materia. Nam cum nihil sit in toto mundo,
quod operis tui amplitudo non complectatur, de ceteris quidem operis tui
partibus unus ego non intercedo suffragiis tot doctorum virorum, quae al
legas; quod vero partem illam attinet mathematices, quae harmonice dicitur,
spero equidem, me diagrammatum meorum operosa suppellectili demonstrasse
lectoribus egregiam voluntatem, conatum seu nisum, res ipsas involutas
obscuritate in lucis intellectum proferendi, cum tu vicissim harmonica trac
tes paulo aliter, illaque quantitatibus (id est meo judicio luce sua) spolies.
Nam hoc secundum jam est discrimen observandum in verbis meis, quod illa
non de profectu, sed de conatu loquuntur. Quid igitur tibi sit circa har
monica propositum, jam supra dixisti, multa in pauca congregare , extractam
harmonices essentiam colligere , faeculentam substantiam (quantitatum, ut infra
explicas) rejicere, quod bonum est in suo proprio vasculo (sunt autem figurae
hieroglyphicae, hoc est aenigmata) collocare. Hoc enim tibi est arcanum
scientiae detegere , occultum manifestare , si rei harmonicae natura interna,
vestibus exuta (quantitatum), includatur figurae hieroglyphicae naturae suae
tuo judicio magis aptae, ut in ea tanquam in speculo vel aenigmate virtus
ejus absque circuitione verborum oculis et animo conspiciatur. Quod igitur
aenigmata tua, harmonica inquam, tenebrosa appello, loquor ex judicio et
captu meo, et habeo te astipulatorem, qui negas, tuam intentionem subjici
demonstrationibus mathematicis, sine quibus ego coecus sum; tibi tu videris
luculentissime omnia depingere, figuris hieroglyphicis valde significantibus
explicare. Et illud mihi et tibi hoc videtur; abundemus uterque suo sensu,
judicet lector et composita lis erit. Illud solum mihi relinquatur, quod nulla
injuria nec tuo in harmonicis scopo aenigmata, nec meo conatui rerum ob
scurarum explicationem, quae fit per verba et quantitates, tribui. Nam illud
de tuo scopo jam verbis tuis ipsius probavi, hoc de meo conatu rursum tute
ipse analysi nona es fassus, me consonantias coelo, terra, non meliori via
quam longitudinum proportione enucleare posse. Et passim verbositatem mihi
objicis, qua re perspicuitatem utique solemus affectare, cum tu saepe loco
verborum, quae recusas, exhibeas picturas.
Neque tamen hoc idem est, ac si te dixissem celare mysteria veterum ,
quod est propositi. Etsi enim mihi, qui mathematicis demonstrationibus as
suevi, multum tenebrarum offundunt in harmonicis hieroglyphica tua, fieri
tamen potest et factum credo, ut tu existimaveris, te luculentissime omnia
depingere. 46 ) Quin ne hoc quidem ausus fuissem dicere, quod tu pag. 12.
de te credi vis, te occulta pro posse manifestasse, nam plura hic te posse,
quam una vice libuit praestare, malim credere.
Quae deinceps praecepta sapientum tute tibi ipsi objicis, mysteria phy
sica revelanti, ea velim a te ipso dissolvi. Forsitan enim aliquid afferes, quo
et ipse tueri me possim, harmonias coelestes in lucem proferens et silentium
in scientia secreta recusans. Quin etiam tibi ipsi quaerenti tute respondeto,
cur, cum arcana physica mundo propalatum eas, aenigmatibus potius utaris
in vicem sermonis?
Quaero vicissim ego, cur succenseas mihi, aenigmata tibi tribuenti, cum
hac ipsa super re tam operose te defendendum tibi a linea 16. putaveris?
Nonne ergo fateris aenigmata tenebrosa, si recte a te usurpata contendis , si
exemplis te magnis munis? Eicetne mihi tuum in tanta sermonis inaequa