Excerpta ex Tabulis Rudolphinis.
579
posteriore OL, prosthaphaeresis haec superiorum, ut SLT, additur ad locum planetae
eccentricum SL, inferiorum, ùt SRA, aufertur a loco Q RSO.
Definitionibus explanatis sequitur praeceptum, quod illam calculi-formam tradit,,
quam omnium commodissimam deprehendi.
monstrabit in fronte et marg. sinum (in 3 et $ rarissime in calce et marg. dextro)
prosth. orbis, omnium hujus proportionis maximum. 2) Hanc aufer ab angulo com
mutationis, qui est OTN vel OTL, OSP vel OSA; si remanet 90°, tunc illa ipsa prostha
phaeresis valet tota, sicut eam exhibuit ex canone proportio; sin autem remanet vel
plus vel minus, ejus quod remanet log. adde proportioni, cum summa rursum ut prius
excerpe prosth.,- quae jam erit correctior. Adhuc tamen vel deficiet, si minus qua
drante remansit, vel excedet, si plus, idque tanto magis, quanto illic plus, hic minus
remanserit, praesertim in 3 et ?. Quare etiam cum correcta jam prosth agendum
est, sicut prius cum tota. Subtrahenda sc. est ab angulo commutationis initiali, residui
log. addendus proportioni initiali, et per summam excerpenda prosthaphaeresis pro-
dibitque adhuc correctior. Semper autem repetendus erit iste processus, quoadusque
prodeat eadem prosthaphaeresis, quae prius: ita tandem erit’ justa.
Etsi vero verba hujus'praecepti-cumulum aliquem laboris nobis ostentant emi
nus, et taedium ex multiplicatione, subtractione, excerptione, additione, certum tamen
habeat calculator, quantumcunque sit lmjus, longe id esse brevius, longe facilius, longe
certius, quam est in calculo ceterarum tabularum usitato discursitatio per tabulas
varias, multiplicatio in scrupula proportionalia, omnium adeo trium istorum limatio,
quae fit multiplicatione diif. in scrupula, gradibus integris anom. eccentri et commut.
adhaerentia.
Potest tamen evitari superflua et nimio longa series repetitionum in hunc mo
dum: proportioni adde log. commutationis, summa ut log. exhibebit bonum initium.
Deinde, cum primum prodierit prosth. semel correcta, compara eam cum antecedenti,
exquisita earum diff. praeterpropter, inde respice ad proportionem etc.
75) p. 449. In ¿\ STP (Fig. 85) dantur ST, SP et angulus TSP (anomalia com-
76) p. 451. Sit in eadem figura BT planum eclipticae, APQ planum orbitae pla
netae, inclinatum in planum eclipticae quocunque angulo. Jam imaginetur perpendicularis
PX demissa ex P in eclipticae planum connexisque punctis S et T (Solis et Terrae centra
repraesentantibus) cum puncto X, erit angulus PSX inclinatio et PTX latitudo planetae.
In triangulis PXS et TXP ad X rectangulis erit SX = cot. PSX . PX et TX = cot.
PTX . PX. Jam in /\ STX est SX : TX = sin. STX : sin. TSX, quare
log. tg. 88 ° 19' = 11,5318275 — 10
log. 0,27887 = 0,4454018 — 1
log. 1,73461 == 0,2392018
log. tg. 1/2 (G — B) = 10,7380275 - 10
>/ 2 (G — B) = 79° 38' 30"
V 2 (G -f B) == 88 ° 19'
1) Immitte proportionem intervallorum in columnam log. canonis usitati, ea
crn v.
(T — P) = STP. (gp . ST est „index“,)
Qp ST
mutationis), quare tg. 3 / 2 (T — P) = tg. % (T -f P) . ——; J / 2 (T + P) + ] / 2
7SP — ST
VSP + ST
cot. PSX : cot. PTX = sin. STX : sin. TSX
cot. PSX . sin.- TSX
77) p. 460. Logarithmis Briggii calculum hunc absolventes, hanc eligamus formam:
Ag AG
1) In ABG : tang. 1 / 2 (G — B) = tg. y 2 (G -j- B) . ———■—— _ Dantur angulus
Ad ■—(“ Au
BAG = 3° 22', AB = 1.00674, AG — 0,72787, ergo AB -f AG = 1,73461, AB — AG
— 0,27887, J / 2 (G +J B) = 88° 19'.
AB -j~ AG '