PROGYMNASMATUM SECUNDA PARS
323
las, Organis obferuatas Pofteritati confecraret? Quem fane Laborem,
plusquam Herculeum, nemo (quod fcitur) ante ipfum exantlauit. Ta-
f ceo, quod quidam Commentatorum Plinij affirmare non vereatur,
Hipparchum ex Cometa, quem vidit, (fic enim Stellam illam Nouam
5 perperam vocat) motus Affixarum Stellarum, quodque non retinerent
ea loca, quae ante aliquot Secula habuerunt, deprehendiBe. Jd enim
potius ridiculum efi, quam vt dilutione egeat. Siccine lentiBimum &
conflantiBimum Inerrantium Stellarum motum, qui vix vnius Ho
minis aeuo fentitur, ex fortuita aliqua Cometae vifione, eiufque vaga-
10 bundo greBu (quinonnifiapofterioricognofcitur, rariBimeque aequalis
exiftit, nec ita diu durat) perueftigare datum: Cum ne e Planetis quidem
ipfis, Mundo coaeuis, quorum Reuolutiones atque Motus, potiBima ex
parte, explorati funt, hinc aliquid fubfidij veniat? Nili quatenus e Sole
per Lunam, aut Veneris Stellam, quemadmodum nos fecimus, Fixa-
15 rum Termini limitentur: quod tamen longe alterius eil moliminis, quam
e Cometis inhabilibus, Affixis motuum leges praefcribere, quandoqui
dem hi vna cum reliquis Erraticis, per Inerrantium rata atque adinui-
cem permanentia loca, potius examinandi dijudicandique forent. ||
323 Haec ob id commemoro, ne quis imitatione Interpretum, Virorum
20 alias praeflantium, ipfius Plinij verba, in laudem Hipparchi prolata,
finiflre accipiat, tanquam de Cometa aliquo, non peculiari, & a Come
tarum genere exemta, Stella, intelligenda fint. Apud me certe nullum
eil dubium, Hipparchum reuera Stellam aliquam Nouam reliquis fi-
millimam, & a Crinitis diuerfam, fuis Temporibus obferuaBe. Qualis
25 tamen haec fuerit, & quomodo fe per omnes circumflandas particula
riter exhibuerit, quoniam a Plinio proditum non eil, & Hipparchi
Opera iamdudum defiderantur, nihil certi pronunciare licet. Tale au
tem quid, vel ante Hipparchum, vel etiam poli ipfum, elapfis iam An
nis 1700, Coelitus confpedlum, ex vilis Hiftorijs fatis tuto & certo pro-
30 bare vix conceditur. Hiftoriographi enim, vtplurimum Mathematicis
Artibus non imbuti, plerunque etiam Philofophiae Ariflotelicae addidli,
non difcernere norunt inter Stellas nouiter exortas (fi quando id alias
fadtum eil) & Cometas, vel etiam ignitas Aeris faces; vnde fit, vt faepe-
numero vnum pro alio reputent.
35 Neque tamen prorfus negarim, faepius a Mundo condito eueniBe, vt
noua aliqua in ipfo Coelo, fiue inflar Fixarum immota, fiue ad modum
Planetarum erronea, extiterit Stella, vtut idipfum non Iit Scriptis man
datum. Fieri etenim potefl, vt ab Hominibus talium Peregrinarum Stel
larum Apparentia femper animaduerfa non fit, ex quo pauciBimi re-
40 periantur, quos Coeleflium fublimis cura tangat. Nam nili magnae ad-
modumque illuftres fint eiufcemodi Peregrinae Stellae, non cuilibet in
oculos incurrunt, fed in tanta aliarum copia atque varietate, tum quoque
41* confideratorum
