PROGYMNASMATUM TERTIA PARS
265
& quicquid de his Veritati magis confonum afirui queat, fubfiituimus:
operaepretium non duco, hoc loco pluribus haec mouere. Sufficit indi-
caBe plane erroneam hanc eBe Nolthij, de Cometarum eBentia & ge
neratione, fententiam, quam ex Ariftotelis ftochafticis faltem dogmati-
5 bus haufit, & citra iuftas rationes, omnemque Experientiam vulgaribus
Cometis faepius apparentibus attribuit; tantum abeft vt huic infolitae,
miraculofae & cum Cometis ipfis, nihil fere commune habenti Stellae,
competat. Sed haec de primo Capite fatis.
Quae Capite Secundo, de qua Cometarum fpecie, hoc Phaenomenon
10 cenfendum fit, adfert, fiquidem aeque infirmo nitantur fundamento cum
prioribus, collabafcunt. Etfi enim duo ponantur Cometarum genera
752 ab || Ariftotele, alterum Crinitum, quod vndiquaque Comam iacit, reli-
t quum vero Barbatum, quod in vnam faltem partem, eandem proten
dit: Quod &, vt plurimum, quo ad apparentiam re&e fe habet: Neutrum
15 tamen horum, Stellam, de qua agitur, repraefentabat. Nam nec crines
vllos in longum, nec circumcirca, exerebat, fed inftar genuinae Stellae,
radianti fulgore corufcabat: nili quis improprie & falfo radios illos,
quos vibrabat, crines circumfufos appellare voluiBet: ficque & Syrium
& Lyram, Capramque & alias illuftriores Stellas radiante fuo lumine,
20 crinofas eBe, quis praetenderet. Nihil enim prorfus haec Noua ab illis
diftitit, fed potius luminis intemerata puritate & fplendore has aliquanto
fuperauit. Citra iuftam igitur correfpondentiam, Stellam hanc ijs Co
metis, quos Ariftoteles Crinitos vocat, quique Comam in omnes partes
fpargunt, aBimilat; cum nullum Cometarum veftigium vel in longum
25 vel rotundum expreBerit: nec aliter, quam genuinae Firmamenti Stellae,
nobis illuxerit. Non quidem inficior, dari Cometas absque barbae, in
vnam partem, proeminentia, fiue id per accidens fiat, quod in oppofito
Solis verfentur, caudamque verfus fuperiora nobis inafpe&abilem ver
tant : fiue quod reuera, cauda illa longiore deftituantur, vel adeo tenuem
30 habeant, vt confpici nequeat: nam & eiufmodi Cometes a nobis, Anno
1585, fedulo obferuatus eft, qui toto fuae durationis tempore nullum
fenfibile caudae indicium ofiendebat, fed folummodo rarior, quali fibris
quibufdam refertus iuxta circumferentiam extitit, minusque illic luce
bat: in meditullio vero compadlior & clarior cernebatur: Nihilominus,
35 fub hac Cometarum fpecie, haec Stella nequaquam comprehendebatur.
Non enim raro, tenui, & obfcuro lumine, circa extremam oram hinc
inde, Cometarum eiufcemodi inftar, crines effinxit, fed aeque claro &
puro, toto corpore fulgebat lumine: nec radij emiBi, obtuli & obfcuri
erant, verum fcintillante claritudine confpicui. Vt ne quidem ipfe Ari-
fioteles, fi vixiBet, inter Cometarum quamcunque fpeciem, hanc repu-
40 tare merito attentaBet.
t Citat quoque pro fe Epigenem, qui ex Senecae relatione, etiam duo
34 Cometarum