PROGYMNASMATA
307
Qud de re circa finem totius Operis, ubi de Cometarum generatione
ex profeBo agere confiituimus, plenius diBeremus.
Hinc etiam eft, quod Ariftoteles, atque alij philofophi, Galaxiae de-
fcriptionem, explicationemque una cum Cometis conjunxerint, ut ut
5 ignorarint, quaenam his intercedat familiaritas: fola faltem Experientid
edodii; aut Antiquorum relatione informati, crinita haec Sidera apud
Ladieum Orbem faepiBime prima habuiBe exordia. Nemini etiam in-
folens videri debet, quod a materia Ccelefii, eddem cum Galaxid, ex
798 qua reliquae con-||ftant Stellae, Nouam hanc compaginatam, minus
io tamen perfe&e & folide elaboratam eBe fiatuamus, cum & limile quid
in ijs, quae Terra fuis vifceribus progignit, Metallis videlicet & lapidi
bus pretiolis comperire liceat. Quid enim vetat fuperiora inferioribus
comparare, cum utraque fibi in vicem pulchre lint analoga? Cum enim
omnium Metallorum atque Gemmarum, una ead6mque Iit prima ma-
15 teria, non tamen omnia per Archaei naturalis (uti vocat Paracelfus)
energiam, ad eandem maturitatem fubtiliata digeftaque fint. Hinc eft
quod quaedam eorum citius corrumpantur, diBoluanturque, quaedam
vero tardius et difficillime. Ita aurum purum ignis etiam vehementiBimi
& diuturni vim abfque ullo incommodo fufiinet, nec ulld elementari
20 affetftione ob fuam exquifitam, quam obtinet, homogeneitatem per-
fecftionemque defiruitur. Proximum locum habet argentum depura
tum, quod etiam Vulcani aefiuantis iracundiae diu illaefum refiftit, licet
tandem paulatim ab eo debilitetur. Caetera imperfectiora Metalla mi
nus habent virium, quibus ignis vehementiam perferant, fed ab hac
25 fuperata, partim in fumum abeunt, partim in calcem comburuntur,
quaedam ex his citius, nonnulla vero tardius. Hinc efi, quod plumbum
& ftannum levi negotio in fumum diBoluantur calcinenturque citiBime,
cum tamen, fi eadem materia, ex qud haec viliora in Terrae vifceribus
conflata funt metalla, ad tam abfolutam & depuratam digeflionem
30 eue&a fuiBet, pari cum auro vel argento, contumaci^ et infuperabili-
tate igni refifterent. Sic quoque in Gemmis magna reperitur difcre-
pantia. Quaedam minimo negotio ut Saphirus, colorem inter aduren
dum amittunt, & ignitione (ut ita loquar) afficiuntur: quaedam ut Ada
mas & granati, atque aliae complures, nihil vel quam minimum hinc
35 damni patiuntur. ||
799 Ponamus vero quod aliqui per artem quam Alchemiam vocant,
naturam imitari poBint: non tamen aeque bene & folide omnia juxta
hanc, atque ipfa natura exequi valent. Quod fane a plaerisque faCtita-
tum eBe non ignoratur. Etfi autem aurum vel argentum hac ratione
40 artificiofe compotitum colore atque pondere, tum etiam probat fuaL ad
lapidem Lydium a genuinis & naturalibus difcerni nequeat: Attamen
cum ad Ignis maximam vim aliquoties perventum, atque in fiibio
39 * cinericio,