46 ASTRONOMIAE INSTAURATAE MECHANICA
litera D in F. Quae enim pars productior eft, nimirum FG, faltem ob id addi
tur, ut aliam oblongiorem regulam intra fe contineat & coerceat. Nam eft
bifurcata. Tertia vero regula EH quae longior eft, & pariter juxta E priori DE
annectitur, etiam ibi convolubilis; eam habet longitudinem, quae requiritur,
quando bina latera DE & EF angulum rectum comprehendunt: ubi nimirum
regula DF ita fublata eft, ut Horizontis aequilibrium refpiciat. Dioptrae autem,
per quas Siderum collimatio fit, funt in eàdem Regulà juxta H & I, atque per
rimulas priori pinnacidio parallelas fupra & infra, modo a nobis invento rem
expediunt. In Coperniceo Inftrumento erant loco horum foramina, per quae
ftellae difficillime vifuntur. Accedit & hoc difconvenientiae, quod anterius
foramen in pinnacidio I conftitutum, amplius altero efìe oporteat, fi ftellae
per illud commode confpiciendae funt: Cumque hoc dat, aliquotam partem
unius Gradus occupet neceBe eft, utpote ad minimum octavam vel decimam
partem. Ignoratur autem inter obfervandum, an ftella exacte in foraminis
ejus Centro confpiciatur nec ne: atque fic aliquot minutorum jactura admitti
poteft; ut mirum fit, quomodo non folum Copernicus; fed & veteres, qui tali
bus utebantur dioptris, aliquid certi, etiamfi caetera recte fe haberent, fic
aBequi potuerint. Divifiones aequales in regulà funt oblongiore per puncta
tranfverfalia, uti nobis moris eft, defignatae: Suntque tot, ut ultimum nume
rum Canonis finuum, fex zyphrarum requifito loco, nempe in eo, qui primis
duabus Regulis adaequatur, ut fiat Triangulum aequilaterum, adimpleant.
Notandum infuper, Regulam DK, quae verticem refpicit, interius cavitatem
quandam obtinere, in quà filum tenue Orichalcicum a fuperiore parte de
pendens, inferius juxta K plumbeolum habet, ne a vento filum, quod interius
fuftinet, dimoveatur. Nam & janiculae oblongae apud hanc cavitatem additae
funt, quae aperiri & claudi poBunt, prout opus fuerit in eum (de quo dixi)
ufum. Quod in convenienti fìgnaturà ifthic addità, monftrat, quando latus
DE exadtiBime verticem refpicit. Idque ita effici poteft, per cochleas inferi
ores ad A in pedeftali, quae ferreolis in L circumgyrantur. Inhaerent enim
hae tres Regulae columnae CB, quae didto pedeftali infiftunt, ita ut in rotundis
claviculis hinc inde convolvi queant. Quam commoditatem, quoad fulcra,
ego huic Inftrumento addidi. In Coperniceo enim non erat. Addidi etiam
plumulam, quae eft juxta G, efficientem, ut in quovis angulo obfervato qui-
efcat regula AF, donec in latere longioris numeratio peradta fit. Applicavi &
alia quaedam commodioris ufus & tradlationis gratià: quae lingula comme
morare fuperfedeo; ne videar AnteceBorum inventa nimis corrigendo ele
vare.
USUS hujus Parallatici eft in capiendis Diftantijs fiderum a vertice, prout
Ptolemaeus in Lunà ut plurimum fadtitavit, praefertim propter ejus latitudinem
maximam
