II
PROLEGOMENA EDITORIS
est) in fronte scheda agglutinata est, in qua sic scripsit Kepler: »Extract aus
mein Johann Kepplers den Brahischen Erben zugestellter Erklerungsschrift.
Entlieh und zum fünften sol auff einen jeden Tomum herabgemeldeten Ob
servationen, sobaltich nach Linz komme, ein offene Zettel auffgeleimet, und
meinen Erben, darinnen von mir anbefohlen werden, dass solche Bücher,
da ich etwaTodtes verbliche, alsobalden zu meinem Schatz oder Kleinodien
eingesperret und vor der eroffen Jhr. Kay. May te sowie auch den Brahischen
Erben vmb weitere Vorsorg und Verwahrung deroselben angemeldet wer
den, damit also die Erben auch auff diesem Fall, des abgesetzten ersten Puncts
halben desto mehr versichert sein.« Cum vero non ante annum 1612 Praga
Lincium demigraverit Kepler, ne pactio quidem, quam cum Tychonis here
dibus fecit, ante eundem annum facta esse potest.
Verum usque ad mortem Kepler libros retinuit. A. 1625 in libro, qui in
scribitur Tychonis Brahei Dani Hyperaspistes , his verbis, quid sibi pro
positum esset, aperuit: »Jam dudum in id enitor, ut Caesare sumtus faciente
libri observationum, thesaurus nimirum antiquitatis in arte nostra pretio
sissimus, sub mea aliorumque fide dignorum inspectione et correctione multi
plici bono aliquo numero exemplarium excudantur...« 1 Ad idem propositum
revertit editis Tabulis Rudolphinis. D. 2 m. Oct. a. 1627 Berneggero amico
Francofurto sic scripsit: »Observationum Tychonis excudendarum causa,
circumspicio occasiones manendi in Germania superiori.« 2 Denique d. 17 m.
Aug. a. 1628 Georgio filio Tychonis natu minimo observationes typis descri
bendas curare brevi sese aggredi posse sperare scribit. Ait vero Willebror-
dum Snellium in Observationibus Hassiacis, quae a. 1618 Lugduni Batavo
rum prodierant, observationes Tychonis annis 1600 et 1601 factas excerpsisse,
quod ut faceret, ei praesto fuisse opinatur observationum librum archetypum
formae maximae (»den gantzen sibenden Tomum in folio des Protocolls«);
quaerit autem e Georgio Brahe, sitne hic liber inter tumultum anni 1618 Praga
ablatus. 3 Quod permirum videtur; nam hunc librum a. 1628 Keplerum posse
disse affirmare licet, quoniam filius ejus postea eum cum ceteris codicibus
vendidit. Verum editio, quam mente agitaverat, ne coepta quidem est typis
describi; nam d. 15 m. Nov. a. 1630 mortuus est Kepler, et Dux de Wallen-
stein, sub cujus tutela Sagani in urbe Silesiae vixerat, non multo post »ad ex
cudendas observationes Tychonicas & cetera ob mutatum rerum suarum
statum, sumptus non amplius esse suppeditaturum« sese professus est. 4
1 Vid. KEPLERI Opera (ed. Frisch) VII p. 215. Sed jam a. 1604 in prooemio libri, qui inscri
bitur Ad Vitellionem Paralipomena, de observationum libris sic locutus erat: »Libros 24 lector
sciat a Tychone relictos esse, quos opportuno tempore in lucem prodituros spero« ( Op . II
p. 127)
2 Vid. Epistolae J. Keppleri & M. Berneggeri mutuae (Argentorati 1672, in 12°) p. 95; cf. ibid.
pp. 100 et 112 et Repleri Op. VI p. 625; VIII p. 910.
3 FRUS, Breve og Aktstykker p. 152.
4 Vid. Epistolae W. Schickarti & M. Berneggeri mutuae (Argentorati 1673, in 12°) p. 161