46
PRINCIPIA GENERALIA THEORIAE
ia i n’ i ppcU.dr.cosg.cosQ.OfcU, d!T)
= 4x^0+ x(7-7)90+// * itAT) , —>-
Haec tertia formula omnes casus complecti censeri potest. Intégrale duplex per
omnia elementa utriusque superficiei extendi debet, denotantque q, Q angulos,
quos facit recta bina elementa d t, d T iungens cum normalibus in haec elementa
extrorsum ductis, directione illius rectae illinc a di versus d T, hinc a d T ver
sus di accepta.
10.
Duae transformationes integralis fds . d$. cp(ds, dS) in artt. 8 et 9 evolu
tae aequali fere concinnitate se commendant, proposito autem nostro posterior
magis accommodata est. Problema generale ulterius reduci nequit, nisi ad sup
positiones determinatas vel circa spatia s, S, vel circa functionem cp descenda
mus. Et quum functio cp originem trahat a functione f, disquisitionem ulterio
rem iam superstruemus eidem hypothesi, a qua ili. Laplace profectus est, puta
vires attractivas moleculares in distantiis insensibilibus tantum sensibiles esse.
Cui phrasi quum aliquid vagi inhaereat, quamdiu non assignatur unitas, ante
omnia observamus, vim attractivam fr, perfunctionem distantiae r expressam,
ut cum gvavitate g homogénea evadat, antea per massam aliquam multiplicari
debere; iam mens illius suppositionis ea est, ut denotante M massam aliquam,
qualis in experimentis occurrere potest, puta quam respectu totius terrae pro ni
hilo habere licet, Mfr semper maneat insensibilis respectu gravitatis, quamdiu
r valorem mensuris nostris sensibilem-quantumvis parvum habet, dum nihil im
pediat, quominus valor ipsius Mfr in distantiis insensibilibus non solum sensi
bilis fieri, sed adeo, decrescente ipsa r, omnes limites superare possit. Haud
sane sine admiratione deprehendimus, quam gravia ex hac sola hypothesi, dum
ceteroquin lex functionis fr tamquam omnino incognita spectatur, eruere liceat,
characterem mathematicum prorsus peculiarem prae se ferentia: dum scilicet re
bus sic stantibus praecisionem mathematicam absolutam sibi vindicare nequeunt,
tamen tantam certissime praecisionem tuentur, ut per nullum experimentum ulla
aberratio a veritate absoluta reperiri possit; quamprimum enim successisset, ta
lem aberrationem ulli mensurationi subiicere, suppositio ipsa cessaret.